Apanet Green System Sp. z o.o.

Technikalia

KRYTERIA OCENY SYSTEMÓW STEROWANIA OŚWIETLENIEM ULICZNYM

Niniejszy dokument powstał w związku z wieloma trudnościami podjęcia decyzji wyboru systemu sterowania oświetleniem. Jego celem jest umożliwienie bezstronnej oceny i porównania zarówno funkcjonalnych jak i technicznych inteligentnych systemów sterowania oświetleniem oraz może stanowić podstawę do sporządzania Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówień (SIWZ).

Dokument powstał w oparciu o „Technical Specifications of the Control and Monitoring System to save energy, reduce maintenance costs and enhance maintenance efficiency on our Outdoor Lighting Network” – specyfikacja techniczna inteligentnych systemów sterownia oświetleniem ulicznym przygotowana przez LonMark – organizację określającą standardy systemów sterowania automatyki domowej i przemysłowej, zrzeszającą największych producentów urządzeń i systemów automatyki (www.lonmark.org). Jako że organizacja ta skupia głownie producentów i użytkowników standardu LonWorks, za zgodą autora usunięte zostały wszelkie odwołania do konkretnej platformy. Pozwoli to na zastosowanie opracowania do oceny szerokiej gamy systemów sterowania oświetleniem ulicznym.

INTELIGENTNE STEROWANIE OŚWIETLENIEM

Na rynku polskim dostępne są różne inteligentne systemy sterowania oświetleniem ulicznym. Pożądane parametry takich systemów ujęte zostały w unijnych wytycznych, zawartych w projekcie e-streetlight (http://www.e-streetlight.com/).

Warto zaznaczyć, że brak zgodności z przyjętymi jako standard wytycznymi stanowi dla użytkownika takich systemów zagrożenie. Nie jest bowiem możliwa rozbudowa systemu o urządzenia innych producentów, a w przypadku wycofania urządzeń z oferty, nie ma możliwości zastąpienia ich innymi analogicznymi i konieczna jest bardzo kosztowna wymiana całego systemu. Problemem może być również oprogramowanie zarządzające, gdyż w przypadku stosowania rozwiązań zamkniętych użytkownik jest skazany zawsze na jedynego dostawcę, który w praktyce dyktuje ceny. W przypadku rozwiązań otwartych dostawców jest zawsze kilku, pozostawiając inwestorowi wybór podyktowany lepszymi dla niego parametrami technicznymi i cenowymi.

Przykładem standardowych i w pełni zgodnych z wytycznymi e-streetlight rozwiązań są systemy wykorzystujące standard LonWork. Zgodność ze standardem LonMark pozwala łączyć i zamiennie stosować produkty różnych firm.

Podstawowe funkcje inteligentnego systemu sterowania oświetleniem dróg, ulic, placów i parków, to:

  • sterowanie poszczególnymi latarniami ulicznymi (HPS, LED lub MH);
  • włączanie lub wyłączanie lamp oraz ograniczanie ich mocy,
  • możliwość automatycznej modyfikacji oczekiwanego poziomu oświetlenia w zależności od warunków na drodze;
  • możliwość niezależnego sterowania przez system różnymi lampami tej samej sieci np. w
    okolicy przejść dla pieszych nieredukowanie mocy;
  • zliczanie zużycia energii elektrycznej i czasu pracy poszczególnych lamp i grup lamp
    oraz dodatkowych urządzeń zasilanych z tej samej instalacji np. oświetlenie
    świąteczne;
  • kontrola parametrów elektrycznych każdej lampy osobno (napięcie, natężenie
    prądu, współczynnik mocy, moc czynna, moc bierna itp.);
  • kontrola prawidłowego działania latarni, w przypadku awarii system może
    powiadomić operatora i ekipy serwisowe o konieczności interwencji np. przesyłając
    wiadomość SMS;
  • detekcja nieuprawnionego otwarcia obudowy lampy z powiadamianiem
    odpowiednich służb;
  • możliwość monitorowania temperatury urządzeń elektronicznych w lampie.

Oszczędności – Smart Streetlights

Zastosowanie komunikacji wykorzystującej istniejące przewody zasilające oraz standaryzowane urządzenia (otwarte protokoły, interfejsy, standard LonMark) pozwalają na minimalizację kosztów inwestycji przy zachowaniu maksymalnej elastyczności i efektywności. W rezultacie możliwe jest osiągnięcie bardzo krótkiego czasu zwrotu inwestycji (2-4 lata).

Dodatkowe oszczędności uzyskać można poprzez zastosowanie, oprócz inteligentnego sterowania oświetleniem, nowych, wysokowydajnych źródeł światła. W przypadku miasta Oslo przy kompleksowej modernizacji sieci osiągnięto oszczędności sięgające 70% bez niedopuszczalnego przez normy wyłączania oświetlenia. Ta instalacja jest niejako referencyjną w Europie i stanowi wzór nie tylko dlatego, że jest to pierwszą instalacją tego typu, ale pokazuje też, że warto wybierać rozwiązania otwarte, w której współpracują z powodzeniem rozwiązania kilku firm.